Koffie is ��n van de meest gebruikte stimulerende middelen ter wereld. Oorspronkelijk komt koffie uit het Midden-Oosten. Europeanen brachten een wonderdrank mee die slaperigheid en vermoeidheid verdreef. Rond ongeveer 1700 was koffie zo wijd verspreid dat men het vanwege de toenemende vraag op grote schaal is gaan verbouwen.

Momenteel drinkt zo'n 94% van de Nederlandse volwassenen minimaal ��n kopje koffie per dag. Gemiddeld wordt er 4,5 kopje koffie per dag genuttigd. De opwekkende eigenschap van koffie is te danken aan cafe�ne. Cafe�ne komt voor in koffie, coladranken en een aantal pijnstillers (zie tabel). In thee en cacao komen stoffen voor die nauw verwant zijn aan cafe�ne en dezelfde effecten hebben. Daarom spreken we ook van cafe�ne als we het over deze stoffen hebben.

Een kleine hoeveelheid cafe�ne maakt je alerter en minder vermoeid. Een overmaat echter kan onder andere hoofdpijn, trillerigheid en slapeloosheid tot gevolg hebben. Wanneer overmatig cafe�negebruik dagelijks voorkomt, kunnen huidklachten, vage allergie�n, chronisch vermoeidheid, maagklachten en migraine ontstaan. Vaak gaat overmatig cafe�negebruik gepaard met frequent alcoholgebruik. Waar de cafe�ne de slaperigheid moet onderdrukken moet alcohol, in de avond, ervoor zorg dragen dat we in slaap komen. Men spreekt in dit geval ook wel van uppers en downers.

Het verschil tussen matig en overmatig gebruik is natuurlijk niet makkelijk aan te geven, omdat dit voor iedereen anders ligt en samenhangt met het lichaamsgewicht. Gemiddeld is er bij dagelijks meer dan zeven milligram per kilogram lichaamsgewicht sprake van overmatig cafe�ne gebruik.

Koffie (evenals suiker en alcohol) vernietigt vitamines waaronder vitamine B, en belemmeren de opname van onder andere ijzer en calcium. Ook verhoogt koffie de uitscheiding van calcium. Een verhoogde calcium uitscheiding is een factor bij het ontstaan van botontkalking! Drink je koffie vlak na of tijdens de maaltijd, dan heeft dit tot gevolg dat de vitamines en mineralen van die met zoveel zorg bereide maaltijd teniet worden gedaan.

Binnen de natuurgeneeskunde wordt koffie evenals suiker en alcohol afgeraden vanwege de verzurende werking op het lichaam. Ook cafe�nevrije koffie heeft een verzurende werking.

Koffie en cafe�ne belemmeren de uitscheiding van afvalstoffen, die ontstaan tijdens de vertering en stofwisseling. Hierdoor ontstaat een ophoping van afvalstoffen wat de oorzaak kan zijn voor veel lichamelijke klachten, depressies, chronisch vermoeidheid, vage allergie�n enzovoorts.

Uitscheiding van afvalstoffen uit de cel vindt van nature in de ochtend plaats, bij voorkeur de tijd voor het eerste bakkie koffie. Fruit vruchtensappen en groentensappen stimuleren de uitscheiding van afvalstoffen en zouden bijvoorkeur in de ochtend, in plaats van koffie, worden genuttigd.

Cafe�ne vrije koffie en gewone zwarte thee zijn jammer genoeg niet de beste oplossing voor het cafe�ne probleem. Kruidenthee en granenkoffie (bijvoorbeeld Bambu) zijn dat wel. Er zijn lekkere en opwekkende kruidenthee�n en verschillende soorten granenkoffie te koop die een goede vervanging voor koffie en thee zijn.

Zoals voor veel dingen geldt ook voor koffie- en cafe�negebruik: doe het met mate. Bepaal zelf aan de hand van je gewicht hoe het met je cafe�ne gebruik is gesteld. Doe jezelf en je lichaam een plezier door af en toe een cafe�nevervanger te nemen.

Overzicht cafe�ne-bronnen

• Koffie per kop 110 mg
• Thee (zwarte) per kop 50 mg
• Coca Cola per 0,30 l45 mg
• Pepsi Cola per 0,30 l 45 mg
• Black Booster per 0,30 l 310 mg
• Cacao per 100 g droge stof 400 mg
• Chocolade per 100 g 160-240 mg
• Chefarine 4 per tablet 25 mg
• Saridon per tablet 50 mg
• Panadol per tablet 50 mg